سلام و وقت بخیر. مقاله‌ای که پیش روی شماست، حاصل تلاش و تجربه تیم تولید محتوای دکتر اچ پی است. من به عنوان یک مشاور فنی با سال‌ها تجربه در زمینه زیرساخت‌های IT و مراکز داده، قصد دارم نگاهی عملی و دقیق به یکی از دغدغه‌های همیشگی مدیران فناوری اطلاعات بیندازم؛ مدیریت و کاهش هزینه‌های دیتاسنتر. در دنیای رقابتی امروز، بهینه‌سازی هزینه‌ها بدون قربانی کردن کارایی، یک ضرورت است. سوال اصلی اینجاست که چگونه می‌توان با استفاده از انتخاب‌های درست در زمینه سرور، به این هدف دست یافت؟ یکی از پاسخ‌های آزموده شده، بهره‌گیری از سرورهای HP است. در این مطلب، همراه من باشید تا ببینیم چگونه می‌توان به شکل موثری به کاهش هزینه دیتاسنتر با سرور کم مصرف HP دست پیدا کرد.
یکی از اولین و موثرترین قدم‌ها برای کنترل هزینه‌های مرکز داده، استفاده هوشمندانه از مجازی‌سازی است. شاید بپرسید مجازی سازی دقیقا چطور به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند؟ پاسخ ساده است. به جای داشتن تعداد زیادی سرور فیزیکی که هر کدام شاید تنها از بخشی از ظرفیت خود استفاده کنند، مجازی‌سازی به ما اجازه می‌دهد چندین ماشین مجازی (VM) را روی یک سرور فیزیکی واحد اجرا کنیم. این یعنی تجمیع بار کاری روی تعداد کمتری سخت‌افزار قدرتمند.
از تجربه من در پیاده‌سازی‌های مختلف، این رویکرد تاثیر مستقیمی بر کاهش هزینه‌های سرمایه‌ای (CapEx) دارد، چون نیاز به خرید سرورهای فیزیکی کمتر می‌شود. اما مزایای آن به همین جا ختم نمی‌شود. با کاهش تعداد سرورهای فیزیکی، هزینه‌های عملیاتی (OpEx) نیز به شکل قابل توجهی کاهش می‌یابد. فکرش را بکنید؛ برق مصرفی کمتر، نیاز به سیستم‌های خنک‌کننده با ظرفیت پایین‌تر، و اشغال فضای کمتر در دیتاسنتر. کارشناسان خود HP تخمین زده‌اند که با ادغام تنها شش سرور قدیمی در یک سرور جدید ProLiant، هزینه خرید آن سرور جدید می‌تواند در کمتر از یک سال از محل صرفه‌جویی‌ها جبران شود. این یک نمونه عملی از کاهش هزینه دیتاسنتر با سرور کم مصرف HP به کمک مجازی‌سازی است.
مزایای کلیدی مجازی‌سازی با سرورهای HP شامل موارد زیر است:
بحث مصرف انرژی در دیتاسنترها فقط یک مسئله زیست‌محیطی نیست، بلکه یکی از بزرگترین سرفصل‌های هزینه‌های عملیاتی است. خبر خوب این است که سرورهای مدرن HP، به خصوص سری ProLiant، با فناوری‌های ویژه‌ای طراحی شده‌اند تا مصرف انرژی را بهینه کنند. اینجاست که عبارت “سرور کم مصرف HP” واقعا معنا پیدا می‌کند. دو فناوری مهم در این زمینه که من در عمل تاثیرشان را دیده‌ام، HP Thermal Logic و Dynamic Power Capping هستند.
فناوری Thermal Logic مجموعه‌ای از سنسورها و کنترل‌هاست که دمای داخل سرور را به طور مداوم پایش کرده و سرعت فن‌ها را بر اساس بار کاری واقعی تنظیم می‌کند. این یعنی فن‌ها همیشه با حداکثر سرعت کار نمی‌کنند و فقط به اندازه‌ای انرژی مصرف می‌کنند که برای خنک نگه داشتن سرور لازم است. از سوی دیگر، Dynamic Power Capping به مدیران IT اجازه می‌دهد یک سقف مصرف برق برای هر سرور یا گروهی از سرورها تعیین کنند. سیستم به طور خودکار عملکرد پردازنده را طوری تنظیم می‌کند که از این سقف فراتر نرود، بدون اینکه لزوما کارایی برنامه‌های مهم را تحت تاثیر قرار دهد.
این قابلیت به ویژه در زمان‌های اوج مصرف یا برای جلوگیری از بار اضافی روی UPS و سیستم برق دیتاسنتر بسیار کاربردی است. طبق گفته متخصصان HP، استفاده از Dynamic Power Capping می‌تواند مصرف برق را تا ۷۰ درصد کاهش دهد! این عدد شاید در نگاه اول بلندپروازانه به نظر برسد، اما نشان‌دهنده تمرکز جدی HP بر تحقق کاهش هزینه دیتاسنتر با سرور کم مصرف HP است.
هزینه‌های دیتاسنتر فقط به سخت‌افزار و برق محدود نمی‌شود. هزینه نیروی انسانی متخصص برای مدیریت، پیکربندی، نظارت، عیب‌یابی و به‌روزرسانی سرورها بخش قابل توجهی از بودجه IT را تشکیل می‌دهد. پیچیدگی محیط‌های امروزی، به خصوص با وجود مجازی‌سازی و زیرساخت‌های هیبریدی، این چالش را بیشتر هم کرده است. اینجاست که ابزارهای مدیریتی یکپارچه HP وارد میدان می‌شوند. راهکارهایی مانند HP Systems Insight Manager (SIM)، HP Insight Control و HP Insight Dynamics طوری طراحی شده‌اند که بسیاری از وظایف روتین و زمان‌بر مدیریت سرور را خودکار و ساده‌سازی کنند.
برای مثال، با Insight Control، می‌توانید پیکربندی سرورها را به صورت خودکار انجام دهید، وضعیت سلامت سخت‌افزار را به طور مداوم نظارت کنید، و فرآیند به‌روزرسانی Firmware و درایورها را به صورت متمرکز مدیریت نمایید. این ابزارها هم در محیط‌های فیزیکی و هم مجازی کارایی دارند و به شما کمک می‌کنند تا با صرف زمان کمتر، کنترل بیشتری بر زیرساخت خود داشته باشید. کارشناسان HP تخمین می‌زنند که استفاده از Insight Control می‌تواند زمان مورد نیاز برای مدیریت سرورها را تا ۵۰ درصد کاهش دهد. کاهش زمان مدیریت به معنی آزادسازی وقت کارشناسان برای تمرکز بر وظایف مهم‌تر و استراتژیک‌تر و در نهایت، کاهش هزینه‌های عملیاتی است. این هم یک جنبه دیگر از کاهش هزینه دیتاسنتر با سرور کم مصرف HP است که شاید کمتر به چشم بیاید اما تاثیر قابل توجهی دارد.
شاید بپرسید دسترس‌پذیری (Availability) و پایداری (Reliability) چه ارتباطی با کاهش هزینه دارند؟ ارتباط مستقیم! هر دقیقه قطعی سرویس (Downtime) می‌تواند برای یک کسب‌وکار هزینه‌های سنگینی به همراه داشته باشد، از جمله از دست رفتن درآمد، کاهش بهره‌وری کارکنان و آسیب به اعتبار شرکت. سرورهای HP ProLiant با مجموعه‌ای از فناوری‌ها و قابلیت‌های داخلی طراحی شده‌اند تا ریسک قطعی را به حداقل برسانند. قابلیت‌هایی مانند کنترلرهای پیشرفته RAID (مانند HP Smart Array) از داده‌ها در برابر خرابی دیسک محافظت می‌کنند. فناوری HP SmartMemory نه تنها عملکرد حافظه را بهبود می‌بخشد، بلکه قابلیت تشخیص و اصلاح خطاهای پیشرفته‌ای دارد که می‌تواند از کرش‌های ناگهانی سیستم جلوگیری کند.
یکی دیگر از ابزارهای فوق‌العاده کاربردی در این زمینه، HP Integrated Lights-Out یا iLO است. iLO یک پردازنده مدیریتی مستقل روی مادربرد سرور است که به شما امکان می‌دهد حتی زمانی که سیستم‌عامل سرور بالا نمی‌آید یا سرور خاموش است، از راه دور به آن دسترسی داشته باشید، وضعیت سخت‌افزار را بررسی کنید، لاگ‌ها را مشاهده کنید و حتی سرور را روشن یا خاموش کنید. این قابلیت برای عیب‌یابی سریع و کاهش زمان قطعی بسیار ارزشمند است. وقتی سرورهای شما پایدارتر باشند و کمتر دچار مشکل شوند، هزینه‌های مربوط به رفع خرابی، بازیابی اطلاعات و تبعات قطعی سرویس نیز کاهش می‌یابد. این پایداری، بخش مهمی از استراتژی کاهش هزینه دیتاسنتر با سرور کم مصرف HP محسوب می‌شود.
دنیای کسب‌وکار امروز نیازمند چابکی و انعطاف‌پذیری است. زیرساخت IT شما باید بتواند به سرعت خود را با نیازهای در حال تغییر تطبیق دهد، چه نیاز به منابع بیشتر برای یک کمپین بازاریابی باشد، چه راه‌اندازی سریع یک سرویس جدید. سرورهای HP، به خصوص در قالب راهکارهای BladeSystem و با استفاده از فناوری‌هایی مانند Virtual Connect و FlexFabric، زیرساختی همگرا (Converged Infrastructure) ارائه می‌دهند. اما زیرساخت همگرا یعنی چه؟ به زبان ساده، یعنی ادغام منابع محاسباتی (سرور)، ذخیره‌سازی و شبکه در یک پلتفرم مدیریتی واحد.
این رویکرد باعث می‌شود استقرار (Deployment)، نگهداری، مقیاس‌پذیری و مدیریت منابع بسیار ساده‌تر و سریع‌تر شود. به جای اینکه برای افزودن یک سرور جدید، نیاز به پیکربندی‌های جداگانه در شبکه و ذخیره‌سازی داشته باشید، در یک زیرساخت همگرا این فرآیندها به صورت یکپارچه و خودکار انجام می‌شوند. HP ادعا می‌کند که با استفاده از راهکار BladeSystem Matrix، زمان لازم برای ارائه سرویس‌های جدید تا ۹۰ درصد کاهش می‌یابد! این سرعت و چابکی به معنی کاهش هزینه‌های عملیاتی و توانایی پاسخگویی سریع‌تر به فرصت‌های تجاری است. در نهایت، این انعطاف‌پذیری نیز به کاهش هزینه دیتاسنتر با سرور کم مصرف HP کمک می‌کند، زیرا از اتلاف منابع جلوگیری کرده و استفاده بهینه از آن‌ها را ممکن می‌سازد.
فناوری‌های کلیدی برای زیرساخت انعطاف‌پذیر HP:
امنیت دیگر یک گزینه نیست، یک الزام است. هزینه‌های ناشی از یک رخنه امنیتی می‌تواند کمرشکن باشد؛ از جریمه‌های قانونی و از دست دادن اعتماد مشتریان گرفته تا هزینه‌های بازیابی اطلاعات و ترمیم سیستم‌ها. سرورها به عنوان میزبان داده‌ها و برنامه‌های کاربردی، یکی از اهداف اصلی حملات هستند. HP با درک این موضوع، لایه‌های امنیتی متعددی را در سرورهای ProLiant خود تعبیه کرده است. این امنیت از همان ابتدای روشن شدن سرور آغاز می‌شود. قابلیت Secure Boot با استفاده از ریشه اعتماد سخت‌افزاری (Silicon Root of Trust) اطمینان می‌دهد که فقط Firmware معتبر و امضا شده توسط HP اجرا شود و از بارگذاری کدهای مخرب در سطح بایوس جلوگیری می‌کند.
علاوه بر این، ماژول پلتفرم امن (TPM) امکان ذخیره‌سازی امن کلیدهای رمزنگاری و گواهی‌نامه‌ها را فراهم می‌کند. قابلیت‌هایی مانند رمزنگاری امن داده‌ها (Secure Encryption) چه در سطح کنترلر ذخیره‌سازی و چه با استفاده از درایوهای خود رمزنگار (SED)، از اطلاعات شما حتی در صورت سرقت فیزیکی سرور یا دیسک‌ها محافظت می‌کند. ابزار HP Smart Update Manager (SUM) نیز فرآیند به‌روزرسانی امن Firmware و نرم‌افزارها را مدیریت می‌کند تا آسیب‌پذیری‌ها به حداقل برسند. سرمایه‌گذاری روی سرورهایی با قابلیت‌های امنیتی قوی، در بلندمدت به کاهش هزینه دیتاسنتر با سرور کم مصرف HP کمک می‌کند، زیرا از هزینه‌های گزاف ناشی از حوادث امنیتی جلوگیری می‌نماید.
| حوزه کاهش هزینه | فناوری/راهکار HP مرتبط | تاثیر بر هزینه |
| سخت‌افزار | مجازی‌سازی، تجمیع سرور | کاهش هزینه خرید اولیه سرورها |
| برق و خنک‌کننده | Thermal Logic, Dynamic Power Capping, Power Supplies بهینه | کاهش قابل توجه قبوض برق و هزینه‌های سرمایش دیتاسنتر |
| مدیریت و نگهداری | iLO, Insight Control, SIM, OneView | کاهش زمان و نیروی انسانی مورد نیاز برای مدیریت و عیب‌یابی |
| فضای دیتاسنتر | سرورهای تیغه‌ای (Blade), مجازی‌سازی | نیاز به فضای کمتر در رک و مساحت کلی دیتاسنتر |
| قطعی سرویس (Downtime) | Smart Array, SmartMemory, Redundant Components, iLO | کاهش هزینه‌های ناشی از دست رفتن درآمد و بهره‌وری به دلیل قطعی |
| امنیت | Secure Boot, TPM, Secure Encryption, SUM | جلوگیری از هزینه‌های سنگین ناشی از رخنه‌های امنیتی |
| فناوری HP | حوزه تمرکز اصلی | مزیت کلیدی برای کاهش هزینه |
| Virtual Connect | شبکه و اتصال سرور | ساده‌سازی کابل‌کشی، کاهش نیاز به کارت شبکه و سوئیچ |
| Dynamic Power Capping | مدیریت مصرف انرژی | کنترل دقیق مصرف برق و جلوگیری از پیک مصرف |
| Insight Control | مدیریت زیرساخت | اتوماسیون وظایف مدیریتی، کاهش زمان و خطای انسانی |
| iLO (Integrated Lights-Out) | مدیریت از راه دور | عیب‌یابی و مدیریت سرور بدون نیاز به حضور فیزیکی، کاهش Downtime |
| Smart Array | ذخیره‌سازی و حفاظت داده | افزایش پایداری داده‌ها، جلوگیری از دست رفتن اطلاعات و قطعی |
| BladeSystem Matrix | زیرساخت همگرا | استقرار سریع و خودکار سرویس‌ها، افزایش چابکی و بهره‌وری |
همانطور که دیدیم، کاهش هزینه دیتاسنتر با سرور کم مصرف HP یک شعار تبلیغاتی نیست، بلکه نتیجه‌ی مجموعه‌ای از فناوری‌ها، طراحی‌های مهندسی شده و راهکارهای مدیریتی است که در سرورهای این شرکت، به خصوص خانواده ProLiant، گرد هم آمده‌اند. از مجازی‌سازی و بهینه‌سازی مصرف انرژی گرفته تا مدیریت ساده‌تر، افزایش پایداری، انعطاف‌پذیری و امنیت قوی‌تر، هر کدام به سهم خود در کنترل و کاهش هزینه‌های سرمایه‌ای و عملیاتی دیتاسنتر نقش دارند. انتخاب درست سرور و بهره‌گیری هوشمندانه از قابلیت‌های آن می‌تواند تفاوت قابل توجهی در ترازنامه مالی واحد IT شما ایجاد کند. فراموش نکنید که بهینه‌سازی هزینه‌ها یک فرآیند مداوم است و انتخاب پلتفرمی مانند HP که به طور پیوسته در حال نوآوری در این زمینه است، می‌تواند یک مزیت رقابتی پایدار برای سازمان شما باشد. امیدوارم این نگاه مشاوره‌ای بر اساس تجربیاتم، به شما در تصمیم‌گیری بهتر کمک کرده باشد.
1) آیا سرورهای کم مصرف HP از نظر قدرت پردازشی ضعیف‌تر هستند؟
خیر لزوما. HP با استفاده از پردازنده‌های بهینه و مدیریت هوشمند انرژی، تلاش می‌کند تا تعادل مناسبی بین کارایی و مصرف انرژی ایجاد کند. بسیاری از سرورهای کم مصرف HP قدرت پردازشی بسیار بالایی دارند و برای بارهای کاری مختلف مناسب هستند. هدف، ارائه کارایی مورد نیاز با کمترین مصرف انرژی ممکن است.
2) مجازی‌سازی چگونه دقیقا باعث کاهش هزینه برق می‌شود؟
با اجرای چندین ماشین مجازی روی یک سرور فیزیکی، تعداد سرورهای روشن کاهش می‌یابد. هر سرور فیزیکی کمتر به معنی مصرف برق کمتر و تولید حرارت کمتر است که نیاز به خنک‌کنندگی را نیز کاهش می‌دهد. این یک اثر دومینویی در کاهش هزینه‌های انرژی دارد.
3) HP iLO چیست و چه کمکی به کاهش هزینه می‌کند؟
iLO یک تراشه مدیریت روی سرور HP است که امکان دسترسی و کنترل کامل سرور از راه دور، حتی در صورت خاموش بودن سیستم‌عامل را می‌دهد. این قابلیت هزینه‌های مربوط به مراجعه فیزیکی به دیتاسنتر برای مدیریت یا عیب‌یابی را حذف می‌کند و با تسریع در رفع مشکلات، زمان قطعی (Downtime) و هزینه‌های ناشی از آن را کاهش می‌دهد.
4) آیا سرمایه‌گذاری روی ابزارهای مدیریتی HP مانند Insight Control واقعا به صرفه است؟
بله، به خصوص در محیط‌های بزرگتر. این ابزارها با خودکارسازی بسیاری از وظایف زمان‌بر و تکراری مدیریت سرور (مانند پیکربندی، پایش، به‌روزرسانی)، باعث صرفه‌جویی قابل توجهی در زمان کارشناسان IT می‌شوند. کاهش زمان مدیریت و کاهش احتمال خطای انسانی، در نهایت منجر به کاهش هزینه‌های عملیاتی می‌شود.
دکتر اچ پی به عنوان گسترده‌ترین و معتبرترین فروشگاه سرور اچ پی در ایران، افتخار دارد که راهنما و مشاور شما در انتخاب و پیاده‌سازی بهترین راهکارهای زیرساختی باشد. تخصص و تجربه ما در خدمت کسب‌وکار شماست.
