سرور ویپ (VoIP) از بهترین فناوری‌های جدید در زمینه ارتباطات صوتی است که تغییرات بزرگی در این حوزه ایجاد کرده است. این سیستم به جای استفاده از روش‌های قدیمی و آنالوگ، تماس‌ها را از طریق شبکه اینترنت برقرار می‌کند، که نتیجه آن کاهش هزینه‌ها و دسترسی آسان تر است. افرادی که از تلفن های قدیمی استفاده می‌کردند، در صورت استفاده از ویپ می‌توانند از ویژگی‌هایی مثل کیفیت بهتر تماس‌ها، امکان برقراری تماس تصویری و دسترسی ساده تر به ارتباطات بهره مند شوند.
بسیاری از کسب و کارها از این فناوری برای کم کردن هزینه های تماس‌های داخلی و خارجی خود استفاده کرده اند. توضیحات بیشتر برای اینکه بدانیم سرور ویپ چیست، چگونه کار می‌کند، چه انواعی دارد و چه مزایایی می‌تواند داشته باشد، برای شما عرضه خواهد شد تا درک بهتری از این فناوری به دست بیاید و انتخاب دقیق تری انجام شود.
در این روش جدید، صدا دیگر به شکل آنالوگ منتقل نمی‌شود و به اطلاعات دیجیتال تبدیل می‌گردد تا از طریق اینترنت ارسال شود. سرور ویپ، به عنوان بخش مرکزی این سیستم، وظیفه مدیریت تماس‌ها را بر عهده دارد. این سرور، اطلاعات صوتی را دریافت می‌کند، آنها را پردازش کرده و به اطلاعات دیجیتال تبدیل می نماید و سپس آنها را به مقصد ارسال می‌کند. همین فرایند برعکس نیز انجام می شود تا صدا به شکل قابل شنیدن برگردد.
به همین دلیل، تماس‌های راه دور یا حتی بین المللی، با هزینه کمتر و روش هوشمند تری انجام می‌شوند. در روش های قدیمی، تماس‌ها از طریق سیم کشی‌های مسی برقرار می شدند که گذشته از هزینه زیادی که داشتند، امکانات کمتری ارائه می دادند. اما با استفاده از سرور ویپ، تماس ها بدون نیاز به سیم کشی‌های سنتی و تنها از طریق اینترنت مدیریت می‌شوند. این ویژگی باعث شده بسیاری از شرکت‌ها و حتی کاربران خانگی، استفاده از این فناوری را انتخاب کنند.
سرور ویپ (VoIP) انواع مختلفی دارد که برای رفع نیازهای گوناگون ساخته شده اند و شامل:
در این حالت، نرم افزاری ویژه روی سرور یا کامپیوتر نصب می‌شود تا مدیریت تماس‌ها را انجام دهد. اصلی ترین ویژگی این مدل، انعطاف بالا و تنظیمات گسترده است که فضای قابل توجهی برای تغییر نیازهای افراد دارد. شرکت‌های کوچک معمولا این نسخه را ترجیح می‌دهند، چون به تجهیزات سخت افزاری گران نیاز ندارد و می‌توانند با یک رایانه نسبتا قدرتمند اجرا شوند.
در این روش، سازمان‌ها تجهیزات و سرور را در محل خود نصب می‌کنند تا کنترل بیشتری روی مدیریت تماس‌ها و امنیت اطلاعات داشته باشند. این مدل بیشتر در شرکت‌های بزرگ استفاده می‌شود، زیرا اگرچه هزینه اولیه برای خرید تجهیزات بالاست، اما آزادی عمل بیشتری در مدیریت سیستم‌ها به آنها می دهد.
در روش میزبانی، شرکت عرضه کننده سرویس، سرور را در محل خود نگهداری کرده و مدیریت آن را بر عهده دارد. سازمان‌ها از راه دور به این خدمات دسترسی پیدا می‌کنند، که این روش هزینه های مربوط به زیرساخت و تجهیزات را کاهش می‌دهد. این ساختار بیشتر برای شرکت هایی مناسب است که نیروی فنی یا تجهیزات لازم را در اختیار ندارند. البته در این مدل، کنترل کامل سیستم در دست سرویس دهنده است و شرکت مصرف کننده تنها به بخشی از مدیریت دسترسی دارد.
این مدل تا حدی مشابه میزبانی است، اما دیتاسنترها و زیرساخت ابری نقش پررنگی دارند. در نتیجه، انعطاف در بالا بردن یا کاهش کاربران و خطوط، بسیار بیشتر و فرایند به روزرسانی نیز ساده تر خواهد بود. این شیوه بیشتر برای ساختار کسب و کارهایی که پراکندگی جغرافیایی بالایی دارند، یا به شکل دورکار عمل می‌کنند، مناسب است.
وقتی از ویپ (VoIP) استفاده می‌کنید، صدای شما از طریق یک تلفن SIP یا برنامه ای خاص ثبت می‌شود. در ابتدا، سیگنال های صوتی که به صورت آنالوگ هستند، به اطلاعات دیجیتالی تبدیل می‌شوند. اطلاعات بلافاصله فشرد سازی می شوند تا حجمشان کاهش یابد و انتقالشان سریع شود. سپس این بسته های دیجیتالی فشرده شده، از طریق شبکه اینترنت ارسال می شوند.
سرور ویپ (VoIP)، اطلاعات را دریافت کرده و مقصد را مشخص می‌کند. زمانی که این اطلاعات به گیرنده می‌رسند، دوباره از حالت دیجیتال به صدا تبدیل می‌شوند. این مراحل به صورت پیوسته انجام می‌شوند تا گفت و گو بدون تاخیر یا افت کیفیت پیش برود. در این روش دیگر نیازی به سیم‌های قدیمی مسی نیست و می‌توان تلفن اینترنتی را به هر مکانی که دسترسی به اینترنت دارد، منتقل کرد.
برای آشنایی بهتر با قابلیت‌های ویپ، ابتدا لازم است بدانیم این فناوری چگونه می‌تواند ارتباطات را ساده تر کند:
اگر فرستنده و گیرنده هر دو ابزار مناسب و اتصال قابل قبولی از اینترنت داشته باشند، امکان مکالمه تصویری وجود دارد. کیفیت البته وابسته به پهنای باند و پیکربندی تجهیزات است.
شما می‌توانی تماس‌ها را به بخش صندوق صوتی هدایت کنید و فایل ضبط شده را به ایمیل دریافت کننده ارسال کنید. این ویژگی برای شرکت‌هایی که خدمات پشتیبانی و پاسخگویی تلفنی دارند، سودمند است.
بدون نیاز به چندین خط تخصصی یا سرورهای پیچیده فیزیکی، می‌توان به شکل همزمان با چند نفر صحبت کرد. به همین دلیل، هماهنگی داخلی و برگزاری همایش‌های تیمی از راه دور آسان تر شده است.
تماس‌های ورودی می توانند در صف قرار گیرند تا اولین اپراتور آزاد، پاسخگویی را شروع کند. در این حالت، از روش‌های اعلان یا پخش موسیقی حین انتظار هم استفاده می‌شود.
برخی مراکز تماس نیاز دارند گفت و گوها را برای اهداف آموزشی یا نظارتی ذخیره نمایند. سرور ویپ (VoIP) این مورد را به صورت خودکار انجام می‌دهد و حتی گزینه دسته بندی یا زمان بندی نیز وجود دارد.
سازمان‌ها و کاربران شخصی با اهداف گوناگونی به سمت این فناوری می روند. مجموعه های تجاری بزرگ یا متوسط، جهت کم کردن مخارج ناشی از تماس‌های داخلی یا بین المللی از ویپ استفاده می‌کنند. این روند اغلب ترکیبی از سافت فون‌ها و گوشی‌های مبتنی بر پروتکل سیپ را در بر می‌گیرد.
یکی از کاربردهای مهم ویپ، استفاده در مشاغلی است که افراد از خانه یا محیط های کوچک کار می‌کنند. در این شرایط، دسترسی به خطوط تلفن قدیمی ممکن است دشوار باشد، اما ویپ می‌تواند جایگزین خوبی باشد. همچنین، فروشگاه های آنلاین و کسب و کارهای خدماتی از این فناوری بهره می برند، زیرا تماس‌ها را به راحتی منتقل کرده و پاسخگویی را در یک نقطه متمرکز می‌کند. حتی مراکز آموزشی و درمانی نیز از این سیستم استقبال می‌کنند، چرا که علاوه بر تماس صوتی، امکان ارسال پیام های چندرسانه ای و برگزاری جلسات گروهی را نیز فراهم می‌کند.
باید بدانید که سرور ویپ (VoIP) گذشته از مزایای قابل توجهی که دارد گاهی دچار چالش‌ها و معایبی نیز می‌شود که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است:
– هزینه کمتر: تماس‌های راه دور با مبالغ پایین تری نسبت به روش‌های سنتی انجام می‌شوند.
– نصب منعطف تر: نیاز جدی به سیم کشی تلفنی نیست و در بیشتر موارد از زیرساخت شبکه دیتا استفاده می‌شود.
– دسترسی آسان: امکان پاسخگویی به تماس‌ها در هر جای دنیا در صورتی که حساب کاربری و اینترنت در دسترس باشد.
– ارائه تسهیلات جانبی: ضبط مکالمه، انتقال تماس در لحظه، ویدیو کنفرانس، صف انتظار و غیره.
– وابسته به اینترنت: کاهش سرعت یا قطعی شبکه، مکالمه را دچار اختلال می‌کند.
– قطع برق: اگر منبع برق پشتیبان نباشد، تلفن ویپ هم از کار می‌افتد.
– مشکلات اورژانسی: تعیین موقعیت فرد تماس گیرنده در تماس‌های اضطراری چالش برانگیز خواهد بود.
– ضرورت امنیت مناسب: اتصال به اینترنت می‌تواند زمینه ساز حملات احتمالی هکرها باشد؛ بنابراین، لازم است تدابیر امنیتی مناسبی برای محافظت در برابر این خطرات در نظر گرفته شود.
راه اندازی این سرور از طریق روش های مختلفی انجام می‌شود که شامل:
بسیاری از شرکت هایی که اینترنت را به مشتریان ارائه می‌دهند، سرویسی بر مبنای VoIP در اختیار مشترک می‌گذارد. در این سرویس، کاربر IP اختصاصی روی خط دریافت می‌کند. فرایند نصب پیچیدگی زیادی ندارد و کل مجموعه روی زیرساخت عمل می‌کند.
تلفن‌های ویژه ای تحت عنوان IP Phone ساخته شده اند که از پروتکل‌های SIP پشتیبانی می‌نمایند. این تلفن‌ها مستقیما به شبکه اینترنت وصل می‌شوند و گزینه ای آسان برای راه اندازی دفترکار ویپ هستند.
بسیاری از افراد دنبال روشی کم هزینه تر هستند. در این شرایط یک برنامه مخصوص روی رایانه یا تلفن هوشمند نصب می‌گردد تا تماس اینترنتی برقرار شود. تماس نرم افزاری می‌تواند انتخابی اقتصادی باشد، هرچند کیفیت گفت و گو به هدست و پهنای باند بستگی دارد.
در این گزینه، یک دستگاه مرکزی (IP PBX) در محل سازمان استفاده می‌شود. وظیفه آن اتصال داخلی‌ها و مدیریت ارتباط‌های خروجی یا ورودی بر اساس پروتکل اینترنت است. معمولا برای شرکت‌هایی با چند شعبه که می‌خواهند ساختار داخلی تماس را یکپارچه کنند، این مسیر پاسخگو است. استفاده از ماژول‌های سخت افزاری یا گیت وی (Gateway) برای ارتباط دادن خطوط آنالوگ قدیمی به IP PBX هم شدنی است.
در خطوط قدیمی، بخش بیشتری از سیگنال‌ها و محتوای صوتی از طریق کابل‌های مسی منتقل می‌شد و هزینه‌ها برای تماس‌های بین شهری یا خارجی بسیار بالا بود. افزون بر آن، امکانات جانبی محدودی قابل استفاده بود. در سوی دیگر، ویپ از پروتکل‌های اینترنت و روش‌های دیجیتالی برای جا به جایی صدا استفاده می‌کند. به همین منظور مخارج ارتباطی را کاهش می‌دهد، خدماتی همچون کنفرانس چند نفره یا ارسال پیامک صوتی به مرکز را ایجاد می کند و همچون ساختار سیمی قدیمی، نیازمند کابل کشی‌های گسترده نیست. در ضمن، جا به جایی خطوط داخلی در ویپ ساده تر است، چون اصلی ترین موردی که لازم دارید، دسترسی به شبکه و داشتن یک دستگاه IP Phone یا برنامه نرم افزاری است.
برای برقراری امنیت در سرور ویپ (VoIP)، باید ابتدا انتقال اطلاعات و صدا را رمزگذاری کرد تا اطلاعات کاربران از شنود و دستکاری در امان باشد. تنظیم دقیق روترها و فایروال‌ها نقشی اساسی در جلوگیری از دسترسی های غیرمجاز دارد. همچنین تقسیم بندی شبکه و تعیین محدودیت‌های دسترسی برای کاربران می‌تواند از نفوذ هکرها جلوگیری کند. به روزرسانی مداوم نرم افزارها نیز به رفع ایرادات امنیتی و کاهش خطرات کمک می‌کند.
روش‌هایی مثل محدود کردن ورود به سرور بر اساس آدرس‌های IP مشخص و استفاده از کنترل چند مرحله ای برای دسترسی، سیستم را در برابر حملاتی مانند دی داس و باج افزار ایمن تر می‌کند. بررسی مداوم گزارش‌ها و نظارت بر فعالیت‌ها هم برای شناسایی تهدیدات ضروری است.
در صورتی که تصمیم به تهیه سخت افزارهای سروری دارید، پیشنهاد می‌شود به فروشگاه محصولات دکتر اچ پی سر بزنید. در این جا انواع سرورهای فیزیکی نسل‌های گوناگون نو یا کارکرده موجود است. کارشناسان این مجموعه می‌توانند مشاوره مناسبی راجع به حافظه و پردازنده متناسب سازمان شما داشته باشند. انتخاب سرور مناسب، از عوامل مهم برای پشتیبانی از سیستم ویپ خواهد بود.
تحولی که در ارتباطات تلفنی به وجود آمده، تا حد زیادی مدیون سرور ویپ (VoIP) است. این فناوری تماس‌های صوتی و تصویری را از طریق شبکه های اینترنتی مدیریت می‌کند و دیگر نیازی به زیرساخت های قدیمی آنالوگ نیست. استفاده از این روش به کاربران و شرکت‌ها آزادی عمل بیشتری داده است. این روش باعث کاهش هزینه‌ها شده و امکان برقراری تماس‌های گروهی را به راحتی فراهم می‌کند. همچنین مکالمات ضبط می‌شوند و تماس‌ها را می‌توان به هر نقطه دلخواه هدایت کرد.
علاوه بر این، دفاتر مختلف یک سازمان به سادگی به یکدیگر متصل می‌شوند. این فناوری نیازی به سیم کشی‌های پیچیده ندارد و در صورت داشتن اینترنت پایدار، می‌توان در بسیاری از مناطق از آن استفاده کرد. البته، برای جلوگیری از مشکلاتی مانند نفوذ غیرمجاز یا اختلالات احتمالی، باید امنیت و پایداری انرژی به خوبی مدیریت شود.
1) آیا سرور ویپ تنها برای تماس های درون سازمانی کاربرد دارد؟
خیر. بسیاری از مجموعه‌ها، تماس‌های بیرونی توسط ویپ را نیز در دستور کار گذاشته اند. این فناوری، هزینه بین المللی و شهری را کاهش می‌دهد و مدیریت ارتباط را گسترده تر می‌کند.
2) برای آغاز به کار ویپ چه تجهیزاتی نیاز می‌شود؟
علاوه بر یک اینترنت پایدار، بهتر است از تلفن‌های IP یا نرم افزارهای تماس اینترنتی استفاده شود. همچنین، سرور ویپ یا یک مرکز تلفن IP PBX برای کنترل و مدیریت تماس‌ها لازم خواهد بود.
3) آیا تماس تصویری در سرور ویپ قابل اجراست؟
بله، اگر دستگاه فرستنده و گیرنده هر دو دوربین داشته باشند و زیرساخت اینترنت، حجم اطلاعات را پشتیبانی کند، امکان گفت و گوی تصویری وجود دارد.
4) آیا در قطع برق نیز ویپ فعال است؟
در صورت نبود برق، تلفن‌های تحت شبکه از کار خواهند افتاد. داشتن UPS یا ژنراتور برای سرورها و دستگاه‌های اصلی توصیه می‌شود.
5) کیفیت صدا در ویپ چگونه تعیین می‌شود؟
عوامل مختلفی مثل میزان پهنای باند موجود، نوع کدک های فشرده سازی، دستگاه های مورد استفاده و حتی حجم ترافیک شبکه روی کیفیت صدا تاثیر می‌گذارند. اگر این موارد به درستی تنظیم شوند، صدای خروجی کیفیت خوبی خواهد داشت.
